is het verstandig om energie voor 3 jaar vast te zetten?
De energiemarkt is in beweging. Na jaren van stijgende prijzen en onzekerheid vragen veel mensen zich af: moet ik mijn energie nu voor 3 jaar vastzetten? Of is een korter contract, bijvoorbeeld van 1 jaar, toch verstandiger? Het eerlijke antwoord is: dat hangt af van jouw situatie, wensen én risicobereidheid. In dit artikel leggen we je precies uit wat de voor- en nadelen zijn van een 3-jarig energiecontract en wanneer het wél of juist níét slim is om hiervoor te kiezen.
Wat is een 3-jarig energiecontract?
Een energiecontract voor 3 jaar betekent dat je jouw stroom- en gastarieven voor een periode van 36 maanden vastzet. Gedurende die periode verandert jouw tarief niet, ongeacht wat er op de energiemarkt gebeurt. Je weet dus precies waar je aan toe bent. Hieronder zie je de actuele prijzen van dit moment. Waarbij de instellingen staan op alle contracten. De jaarcontracten zijn op dit moment het goedkoopste.
De voordelen van 3 jaar vastzetten
1. Zekerheid over je maandlasten
Het grootste voordeel van een langlopend contract is prijszekerheid. Je hoeft je de komende drie jaar geen zorgen te maken over stijgende energietarieven. Dat is vooral prettig als je een vast inkomen hebt, of als je gewoon houdt van financiële rust.
2. Bescherming bij onverwachte prijspieken
De energiemarkt is grillig. Denk aan plotselinge stijgingen door geopolitieke spanningen (zoals eerder tussen Rusland en Oekraïne of recent tussen Iran en Israël). Met een 3-jarig contract bescherm je jezelf tegen dit soort prijsschokken.
3. Geen verrassingen bij het verlengen
Mensen die een variabel of kortlopend contract hebben, kunnen bij het aflopen ineens geconfronteerd worden met veel hogere tarieven. Met een 3-jarig contract voorkom je dat.
De nadelen van 3 jaar vastzetten
1. Gemiddeld iets duurder dan 1 jaar vast
Op dit moment (juli 2025) zijn 1-jarig contracten gemiddeld genomen goedkoper dan 3-jarig vast. Energieleveranciers rekenen namelijk een ‘toeslag’ voor zekerheid op de lange termijn. Het verschil is vaak niet enorm, maar het telt wel op over 3 jaar.
2. Je profiteert niet van prijsdalingen
Stel dat de energieprijzen dalen, dan zit jij nog steeds vast aan je hogere tarief. Bij een korter contract kun je sneller overstappen en profiteren van betere deals. Zeker als je verwacht dat de markt gunstiger wordt, kan dit een reden zijn om niet lang vast te zetten.
3. Vroegtijdig opzeggen kan geld kosten
Wil je tussentijds overstappen naar een andere leverancier? Dan loop je kans op een opzegboete. Die boetes zijn gemaximeerd, maar kunnen wel oplopen als de energieprijzen intussen flink zijn gedaald.
Wat is op dit moment goedkoper?
Als we naar de actuele tarieven kijken, dan zien we dat 1-jarig vast gemiddeld iets voordeliger is dan 3-jarig vast. De prijsverschillen per kWh stroom of per m³ gas zijn klein, maar tellen op over de looptijd van het contract.
| Contracttype | Gemiddeld tarief stroom (per kWh) | Gemiddeld tarief gas (per m³) |
|---|---|---|
| 1 jaar vast | € 0,32 | € 1,20 |
| 3 jaar vast | € 0,34 | € 1,25 |
Bron: energievergelijken.nu – juli 2025
Toch kiezen sommige mensen bewust voor de duurdere optie vanwege de zekerheid. En dat is helemaal begrijpelijk.
Wanneer is 3 jaar vastzetten verstandig?
Overweeg een 3-jarig contract als je:
Zekerheid wilt over je energiekosten, bijvoorbeeld vanwege een vast inkomen of beperkt budget.
Geen zin hebt om jaarlijks te vergelijken en over te stappen.
Verwacht dat de prijzen in de toekomst mogelijk weer gaan stijgen.
Net een woning hebt gekocht of een gezin hebt en liever financiële rust hebt dan telkens weer gedoe met overstappen.
Wanneer kies je beter voor 1 jaar?
Een 1-jarig contract is vaak slimmer als je:
Actief wilt inspelen op prijsschommelingen.
Verwacht dat de prijzen verder zullen dalen.
Bereid bent om elk jaar opnieuw te vergelijken en over te stappen.
Geen bezwaar hebt tegen iets meer risico op prijsstijgingen volgend jaar.
Veelgestelde Vragen over Energie Vergelijken
Hoe vaak kan ik overstappen?
Je kunt zo vaak overstappen als je wilt, maar één keer per jaar is gebruikelijk vanwege contractduur.
Is mijn energievoorziening gegarandeerd tijdens de overstap?
Absoluut! Je blijft gewoon energie ontvangen, je nieuwe leverancier regelt dit volledig naadloos.
Kan ik energie vergelijken als ik zonnepanelen heb?
Ja, je kunt eenvoudig zien welke leverancier gunstige teruglevertarieven biedt binnen elk contract.
Wat doen andere consumenten?
Uit cijfers van energievergelijken.nu blijkt dat momenteel ongeveer 60% van de overstappers kiest voor een 1-jarig vast contract. Ongeveer 30% kiest voor 3 jaar, terwijl 10% nog altijd kiest voor variabel of dynamisch.
Dat betekent dat veel mensen op zoek zijn naar een middenweg: wel zekerheid, maar niet te lang vast.
Tip: vergelijk altijd de actuele tarieven
De energiemarkt verandert snel. Wat vandaag voordelig is, kan over een maand anders zijn. Gebruik daarom altijd een actuele vergelijkingstool zoals energievergelijken.nu om jouw persoonlijke situatie te bekijken. Je kunt daar filteren op looptijd, prijsplafond, duurzaamheid en vaste of variabele tarieven.
Conclusie: 3 jaar vastzetten, doen of niet?
Er is geen eenduidig ja of nee. Een 3-jarig contract is verstandig voor wie zekerheid wil en liever niet elk jaar overstapt. Maar wie op de kleintjes let en flexibel wil blijven, kan beter kiezen voor 1 jaar vast. De prijs is dan iets gunstiger en je profiteert sneller van mogelijke dalingen.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Is een energiecontract van 3 jaar goedkoper dan 1 jaar?
Nee, op dit moment (juli 2025) zijn 1-jarige contracten gemiddeld iets goedkoper dan 3-jarige contracten. Je betaalt bij 3 jaar vaak een kleine ‘zekerheidstoeslag’. Maar in ruil daarvoor krijg je wel stabiliteit in je maandlasten.
Kan ik een 3-jarig energiecontract tussentijds opzeggen?
Ja, dat kan, maar daar kunnen kosten aan verbonden zijn. Leveranciers mogen een opzegboete vragen als je vroegtijdig overstapt, vooral als de tarieven in de tussentijd zijn gedaald. De maximale hoogte van die boetes is wettelijk begrensd.
Wat gebeurt er als de energieprijzen dalen tijdens mijn 3-jarig contract?
Dan profiteer je daar helaas niet direct van. Je blijft het afgesproken tarief betalen. Dat is de keerzijde van zekerheid: je bent beschermd tegen prijsstijgingen, maar profiteert ook niet van dalingen.
Waarom kiezen mensen toch voor 3 jaar vast als het duurder is?
Voor veel mensen is prijszekerheid belangrijker dan het allerlaagste tarief. Zeker voor huishoudens met een vast inkomen of weinig financiële ruimte kan het rust geven om drie jaar lang te weten waar je aan toe bent.